Als je het nieuws mag geloven, leven we in een wereld vol dood en verderf. Aanslagen zijn aan de orde van de dag, mensen in oorlogsgebieden worden massaal afgeslacht en de wereld wordt enger en harder. Het interessante en pijnlijke van dit alles, is dat het nooit anders is geweest, sterker nog, het is vele malen erger geweest.
Door de berichtgeving om ons heen realiseren we het ons niet, maar de wereld is veiliger dan ze ooit is geweest. Er worden steeds minder moorden gepleegd, er zijn steeds minder oorlogen en minder oorlogsslachtoffers en er is steeds minder honger en armoede in de wereld. Mensen in oorlogsgebied, mensen in armoede en mensen die een dierbare verliezen na een moord, hebben daar uiteraard geen boodschap aan, maar feit is wel dat de wereld een stuk veiliger is dan twintig of zelfs maar tien jaar geleden.
Het nieuws gevolgd?
Als je dat durft op te schrijven, is de reactie doorgaans ontkenning. ‘De wereld is helemaal niet veiliger, heb jij het nieuws wel gevolgd?’. Ik volg het nieuws (helaas) regelmatig, en inderdaad, als je leest wat er allemaal gebeurt, dan is dat behoorlijk beangstigend. Echter, cijfers over armoede, oorlog, moorden enzovoort zijn gewoon beschikbaar, dat is geen groot geheim. De wereld wordt steeds veiliger. Maar waarom voelt dat dan niet zo?
De eerste reden daarvoor werd eerder deze week heel treffend omschreven door acteur Will Smith, toen hem werd gevraagd hoe hij dacht over racisme: ‘Racisme wordt niet erger, het wordt gefilmd’. De acteur gaf aan dat er nog nooit zóveel dialoog is geweest over racisme en dat dit in het verleden nooit mogelijk was. Hetzelfde geldt voor alles dat er in de wereld gebeurt: alles wordt gefilmd, alles wordt beschreven, kortom, alles wordt gevoeld.
Het komt steeds dichterbij
De tweede reden dat we massaal het gevoel hebben dat de wereld z’n einde nadert, is een opmerking die je heel vaak voorbij ziet komen op social media: ‘Nou, het komt nu wel héél erg dichtbij’. Eigenlijk is er iets mis met die opmerking, omdat het insinueert dat een aanslag in Nederland (voor ons) erger is dan een aanslag in Frankrijk. Dat is overigens heel erg begrijpelijk: wat dichtbij komt voel je intenser.
En dat is dus precies wat er nu aan de hand is. Er is minder oorlog dan ooit, sterker nog, tussen 2000 en 2015 zijn er minder slachtoffers van terroristische aanslagen in West-Europa dan tussen 1998 en 1992. Het verschil? Het komt steeds dichterbij. Spanje, Turkije, Engeland, Frankrijk, België, alle landen waar we graag op vakantie gaan om te ontsnappen aan de sleur van ons leven en de ellende in de wereld, worden nu de plekken waar juist die ellende zich openbaart.
Met ogen dicht
Geweld en ellende in de wereld wordt niet steeds erger, in tegendeel. Dit zijn dingen die al decennia lang overal ter wereld gebeuren, maar waarbij wij de luxe hebben gehad om het niet te hoeven zien, om het niet van dichtbij te hoeven meemaken. Want gek genoeg schokt het ons nog steeds meer wanneer er iemand in Frankrijk wordt onthoofd, dan wanneer dat in Irak gebeurt. Ons veilige thuishaven wordt bedreigd en pas dan worden we bang, omdat we onze ogen er niet meer voor kunnen sluiten.
De wereld is veiliger en vreedzamer dan tien jaar geleden. Er is heel wat aan de hand, en we zullen nog veel meer ellende zien voordat het minder wordt. Angst zal daarbij niet helpen, angst brengt mensen als Donald Trump aan de macht. Feiten, statistieken en een rotsvast vertrouwen in de mensheid, dat is wat ervoor zorgt dat de wereld over tien jaar nóg veiliger is als vandaag. Precies zoals dat de afgelopen tien jaar is gebeurd, alleen zagen we dat niet met ogen dicht.